Hummus

Hummus z tahiną

- klasyka gatunku

Oryginalnie pochodzi z terenu określanego z języka włoskiego Lewantem, w skład którego wchodza państwa leżącego na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemneo. Obszar obejmuje dzisiejszą Syrię, Jordanię, Liban, Izrael oraz Autonomie Palestyńską. W szerszym znaczeniu do Lewantu zalicza się również Turcję oraz Egipt. Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie skąd pochodzi hummus. Jak głosi legenda została stworzona przez sułtana Saladyna za czasów wypraw krzyżowych. Mus z ciecierzycy nie jest skomplikowany w przygotowaniu, ale występuje w wielu wariantach. Sposób sporządzenia pasty jest kością kulinarnej niezgody między Izraelem a Libanem - oba kraje uważają, że ich metoda jest tą właściwszą. Największym eksporterem hummusu jest Izrael, co mają za złe Arabowie, oskrażając Izrael, że rości sobie prawa i przywłaszczył nazwę potrawy. Libańczycy bezskutecznie powzięli próby zastrzeżenia nazwy "hummus" i prawa do jej korzystania. Hummus nie jest skomplikowaną potrawą do przygotowania - jej podstawowe składniki to: ciecierzyca, czosnej, tahini, czyli pasta sezamowa, oliwa, sok z cytryny oraz przyprawy. Hummus jest bardzo lubiany przez wegeterian. Jest świetną alternatywą dla masła, smakuje bardzo dobrze z samym pieczywem, ale także idealnie pasuje do kanapek z jajkiem i warzywami.

Składniki: 

• 1 puszka cieciorki (400 g)
• 4 ząbki czosnku
• 1 lyżka soku z cytryny
• 5 łyżek gotowej pasty tahini*
• 70-80 ml zimnej przegotowanej wody 
• 1 łyżka oliwy
• 1 łyżeczka kuminu 
• szczypta pieprzu cayenne
• sól 

Pasta tahini:

• 5 łyżek ziaren sezamu
• 1 łyżka oliwy
• 2 ząbki czosnku
• sok z 1/2 cytryny

Przygotowanie:

1. Przygotuj pastę tahini: Wsyp ziarna sezamu na patelnie i upraż. Pamiętaj o częstym mieszaniu. Kiedy nasiona lekko zbrązowieją wyłącz ogień. Uprażony sezam odstaw do ostudzenia, następnie za zblenduj. Dodaj do sezamu oliwę i dokładnie utrzyj z sokiem crynowym oraz czosnkiem na jednolitą masę.
2. Do powstałej pasty dodaj kolejno czosnek oraz sok z cytryny - zmiksuj blenderem do powstania jednolitej masy. Następnie dodawaj sukcesywnie ciecierzycę, pozostałą oliwę oraz wodę. Przypraw solą, pieprzem cayenne oraz kuminem.

Smacznego!

Zupa z dyni

Zupa z dyni

- prosta, szybka i smaczna

Izrael jest krajem pełnym kontrastów, taka też jest żydowska sztuka kulinarna. Kraj leży na pograniczu Azji i Afryki, a jednocześnie pod względem cywilizacji jest bliski najbardziej rozwiniętym państwom Europy. Gastronomia Izreala czerpie wpływy z wielu stron świata. Z racji usytuowania w jadłospisie odnaleźć można wiele potraw o korzeniach arabskich, tureckich oraz dalekowschodnich. Ze względów historycznych w kuchni żydowskiej można odnaleźc wpływy europejskie, w tym polskie. Niemniej jednak w sztuce kulinarnej współczesnego Izraela dominują dania chrakterstyczne dla krajów śródziemnomorskich. Najbardziej znaną z odmian kuchni żydowskiej jest odmiana sefardyjska - iberyjska oraz aszkenazyjska, bliższa Polsce, bo zawierająca silne akcenty polskie, rosyjskie oraz niemieckie. Tym razem do misek została rozlana zupa ze świeżej dyni, która bliższa jest kuchni śródziemnomorskiej, czy sefaradyjskiej. Izrael słynie z owoców i warzyw wysokiej jakości. Zupa chociaż lekka, to jednoczesnie jest bardzo pożywna. Przygotowuje się ją bardzo szybko, a jej smak jest wyborny. Jak w przypadku wszytskich zup na bazie dyni, powinno się ją odpowiednio doprawić. W tym przypadku swoją rolę wzorowo wypełnił czosnek, sól i świeżo zmielony pieprz. Zachęcam do przygotowania.

Składniki dla 4 osób:

• 400 g dyni pokrojonej w kostkę
• 3 szklanki wywaru warzywnego
• 1 ząbek czosnku, utarty z solą
• 3/4 szklanki śmietany
• sól, świeżo zmielony pieprz

Przygotowanie:

1. Dynię duś przez blisko 25 minut pod przykryciem w małej ilości wody. Uważaj aby dynia nie była rozgotowana. 
2. Odcedź kawałki dyni i włóż do wywaru warzywnego. Zagotuj, dodaj czosnek, śmietanę i gotuj na małym ogniu przez około 5 minut.
3. Zmiskuj na gładką masę przy pomocy blendera. Dopraw solą i pieprzem. Rozlej zupę do misek i podawaj gorącą.

Przepis zaczerpnięty - zmodyfikowany z "Podróże kulinarne. Kuchnia Żydowska. Tradycyjne smaki i potrawy" Rzeczpospolita

Smacznego!

Chałwa waniliowa z kardamonem

Chałwa waniliowa

z prażonymi migdałami i kardamonem

Chałwa jest tradycyjnym wyrobem cukierniczym powstałym poprzez połączenie karmelu z miazgą nasion oleistych - najczęściej ziaren sezamu. Oryginalnie chałwa pochodzi z Iranu, popularna jest jednak do dziś w wielu rejonach świata - na Bałkanach, krajach śródziemnomorskich oraz na Zachodzie Azji. Istnieje wiele odmian chałwy w zależności od kraju jej wyrabiania. Chałwy sezamowe są popularne w Iranie, Turcji, czy Izraelu. Natomiast chałwy na bazi maku, orzechów i nasion słonecznika powszechne są w Rosji i na Ukrainie. Chałwa z południowej Azji zawiera kaszę mannę, odmiany śródziemnomorskie wytwarzane są podobnie jak na Bałkanach głównie z nasion sezamu. Ciekawą odmianą jest chałwa indyjska Gajjar Karrah, którą wyrabia się z tartej marchwi, gotowanej w mleku z przyprawami. Turecka chałwa swojego czasu cieszyła się niechlubną chwałą, gdyż zawierała ekstrakt z mydlnicy lekarskiej, służący łatwiejszemu spienieniu masy karmelowej, a jednocześnie zawierający trujące saponiny, zakazane na terenie Unii Europejskiej. Turcja jednak wywalczyła dopuszczenie na rynek tamtejszej chałwy, z niewielką ilością ekstraktu z mydlnicy, jako tradycyjny produkt regionalny. Nasza chałwa na szczęście, żadnych takich produktów nie zawiera - wyłącznie podstawowe i naturalne składniki. Jej smak jest wyjątkowy, porcja co prawda wychodzi niewielka - jednakże w sam raz, gdyż chałwa sama w sobie jest bardzo sycąca.

Składniki:

• 300 g sezamu
• 4 łyżeczki płynnego miodu
• 1 laska wanilii
• 4-5 strąków kardamonu
• 1-2 łyżki migdałów
• szczypta soli

Przygotowanie:

1. Sezam upraż na suchej patelni - uważaj aby się nie przypalił. Zdejmij z patelni i wrzuć do miseczki.
2. Laskę wanilii przekrój wzdłuż i wyjmij nasiona. Włóż do miski z sezamem i zamieszaj. 
3. Strąki kardamonu rozłup i wsyp do miski, dodaj szczyptę soli. 
4. Zawartość miseczki zmiksuj za pomocą blendera lub młynka do kawy na jednolitą zbitą masę.  
5. Migdały także upraż na suchej patelni i pokrój na mniejsze kawałki jeżeli były prażone w całości. 
6. Do miski ze zmielonymi ziarnami sezamu z wanilią i kardamonem dodaj uprażone kawałki migdałów oraz miód. mieszaj aż do uzyskania jednolitej masy. Przełóż do niewielkiego naczynia, czy innego opakowania i ubij aby wszystko razem na zwartą masę.

Smacznego!

Chałka

Chałka

pajda chałki z masłem ze szklanką mleka - idealne połączenie

Słodkie, puszyste drożdżowe pieczywo pszenne w postaci zaplecionego warkocza - smak z mojego dzieciństwa, batoniki mogły się schować. Chałkę czasami nazywa się po prostu plecionką, a na Górnym Śląsku nazywa się ją struclą, natomiast na Podhalu kukiełką. Czasami chałę można spotkać pod postacią bułki, czy też wałka zamkniętego w okrąg. Nie każdy wie, że chała stanowi rytualne pieczywo dla Żydów. Aszkenazyjczycy, tradycyjnie spożywają ją w czasie szabatu. Jej nazwa wywodzi się z języka hebrajskiego - challah. Do przygotowania tradycyjnej chałki potrzebne są jajka, mąka, woda, cukier, drożdże i sól. Nowoczesne przepisy wykorzystują mniej jajek, zwykłą mąkę pszenną zastępuje się orkiszową lub z pełnego ziarna Zamiast cukru używa się miodu lub melasy. Przed włożeniem do piekarnika ciasto chałki pędzluje się roztrzepanym jajkiem, aby nadać skórce złoty połysk. Niektórzy piekarze wierzch chałki posypują sezamem lub makiem lub dodają rodzynek do samego ciasta dla wzbogacenia smaku pieczywa. W Polsce najczęściej chałka oprószona jest słodką kruszonką.

Składniki na 2 chałki:

Rozczyn:

• 20 g świeżych drożdży
• łyżeczka cukru
• 2 łyżki mleka

Ciasto:

• 550 g mąki pszennej
• 1/2 łyżeczki soli
• 1 1/2 łyżeczki cukru
• 2 żółtka
• 220 ml mleka
• 40 g masła
• nasiona laski wanilii lub łyżeczka ekstraktu z wanilii 
• skórka z połowy cytryny

Przygotowanie:

1. Zaczynamy od rozczynu. Drożdże łamiemy wkładamy do dużego kubka. Dosypujemy cukier i zalewamy mlekiem. Odstawiamy na 15 minut.
2. Masło roztapiamy w garnuszku i zostawiamy do przestygnięcia. Mleko lekko podgrzewamy.
3. Na stolnicę wysypujemy mąkę, cukier sól, skórkę cytrynową. Robimy dziurkę w środku kopczyka i dodajemy żółtka i ekstrakt z wanilii. 
4. Dolewamy masło i "zagniatamy" ciasto nożem.
5. Dodajemy jeszcze trochę mąki i zagniatając po trochu dolewamy mleko. Ciasto ma być sprężyste, nie klejące.
6. Wyrobione ciasto odkładamy do miski, przykrywamy folią spożywczą i odstawiamy na 2 h do wyrośnięcia- objętość ma się podwoić.  
7. Ciasto dzielimy na połowę. Każdą dzielimy jeszcze na 3 części z których formujemy długie wałeczki.
8. 3 Wałeczki krzyżujemy na środku i wyplatamy chałkę. Od środka do brzegów. Brzegi podwijamy by się nie rozpadły. 
9. Dwie chałki przekładamy na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Przykrywamy ściereczką i zostawiamy na 40 minut do wyrośnięcia.
10. Chałki smarujemy rozmieszanym jajkiem i pieczemy około 30 minut w 180 stopniach.

Przepis zaczerpnięty zmodyfikowany z magazynu Pani marzec 2014

Smacznego!

Falafel

Falafel

- kotleciki z ciecierzycy w chlebku pita

Pochodzenie falafelu jest nieznane i kontrowersyjne. Fama głosi, że kotleciki z ciecierzycy oryginalnie wywodzą się z Egiptu, wymyślone jako alternatywa dla mięsa dla Koptów w czasie Wielkiego Postu. W Polsce popularne są w barach typu fast food jako wegetariański zamiennik dla kebaba. Same kotleciki są raczej zapychające, dlatego lepiej je jeść w towarzystwie sosu i warzyw.

Składniki:

• 4 chlebki pita (1 opakowanie)

Falafel:

• 250 g ciecierzycy
• 1 ząbek czosnku posiekany
• 1 cebula drobno pokrojona
• 2-3 łyżki mąki kukurydzianej
• 1 łyżka posiekanej pietruszki
• 2-3 łyżki oliwy
• sól, świeżo zmielony pieprz
• 1 łyżka mielonego kuminu
• 1 łyżka mielonej kolendry
• olej do smażenia

Dodatki:

• 1 niewielki pomidor
• plasterki ogórka
• poszatkowane liście sałaty
• kilka drobnych plasterków cebuli

Sos czosnkowy:

• 2 łyżki majonezu
• 1 przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku
• 1 odrobina soku z cytryny
• 2 oliwki drobno pokrojone
• 2 łyżki gęstej śmietany
• 1 łyżeczka suszonego oregano

Przygotowanie:

1. Nasiona ciecierzycy wsyp do miski i namaczaj w zimnej wodzie przez noc. Następnego dnia odcedź. Dodaj cebulę i czosnek i za pomocą blendera przemiel.

2. Zmieloną masę wymieszaj z posiekaną natką pietruszki, mąką kukurydzianą oraz oliwą. Dodaj przyprawy: paprykę, kumin, kolendra, pieprz i sól.

3. Uformuj z masy małe, lekko spłaszczone kulki i usmaż je na rozgrzanym oleju. Wykonaj sos czosnkowy - połącz ze sobą wszystkie składniki, następnie dobrze wymieszaj.

4. Chlebki rozkrój na pół, włóż do środka warzywa i kotleciki, na wierzch dodaj sos czosnkowy.

Smacznego!