Podróże na języku: Podróże na języku: Hiszpania

Kuchnia hiszpańska

- królestwo przekąsek, czyli tapas

Hiszpania stanowi niezwykłą mozaikę - czy to pod względem kulturowym, społecznym, czy kulinarnym. Kuchnie hiszpańską ukształtowały na początku przede wszystkim wpływy rzymskie oraz arabskie. Później znaczący wpływ odegrały wyprawy Krzysztofa Kolumba w stronę Nowego Świata. Dzięki niemu i jego następcom, do Europy zostały sprowadzone ziemniaki, fasola, pomidory, papryka oraz czekolada. Trudno sobie wyobrazić kuchnię hiszpańska bez oliwek - w końcu jest największym na świecie ich producentem. Inną popularnie wykorzystywaną przyprawą, podobnie jak w innych krajach będących w obrębie kuchni śródziemnomorskiej jest czosnek, który Hiszpanie uwielbiają i wzbogacają nim smak wielu potraw. Hiszpania dzieli się na siedemnaście regionów autonomicznych, każdy z nich dąży do jak największej niezależności - to samo tyczy się kwestii gastronomicznej. Mimo, że w miejskich barach i restauracjach podawane są z pozoru zbliżone potrawy, to na prowincji można doświadczyć charakterystycznej dla danego regionu kuchni. Ta kulinarna różnorodność zależna jest także od położenia geograficznego - wraz z potrawami zmienia się także otaczający krajobraz. Innej kuchni doświadczymy u wybrzeży, gdzie ochoczo serwowane są owoce morza, a innej w głębi lądu, gdzie króluje wołowina i baranina. Hiszpania bogata jest we wspaniałe i żyzne ziemie, która rodzi wyborne w smaku i aromacie warzywa oraz owoce. Nic dziwnego, że Hiszpanie kochają się w dobrej kuchni - mają najlepsze warunki, aby taką tworzyć. Już od samego rana panuje wielka uczta. Na śniadanie spożywa się niezbyt duże, ale syte posiłki. Czasami na słodko - w formie wybornych churros, które przypominają z wyglądu pręty, a w smaku smażone w głębokim tłuszczu pączki. Kiedy indziej, kanapki, tak jak na przykład pa amb tomàquet, czyli pieczywo zapiekane z wtartym miąższem pomidora. Obiady spożywa się, najlepiej w gronie rodziny i na wolnym powietrzu, kolację natomiast w gronie znajomych.

Paella na obiad

Paella - wizytówka kulinarna Walencji

Paella stanowi wizytówkę kulinarną Hiszpanii. Potrawa pochodzi z Walencji, podobnie jak włoska pizza występuje w licznych odmianach. - paella valenciana, w której można odnaleźć owoce morza i mięso królicze oraz drobiowe, czy też paella marinera, wykorzystująca wyłącznie owoce morza, tj. małże, kalmary i krewetki. Podstawą dania jest smażony i gotowany na specjalnej metalowej patelni ryż z dodatkiem szafranu. Paella często zawiera najróżniejsze kawałki mięsa - najczęściej owoców morza, drobiu, królika oraz rozmaitych warzyw. Potrawa najczęściej stanowi danie główne pory obiadowej, ale serwowana jest także jako danie pierwsze. Ze względu na fakt, że jest ciężkostrawna nie jada się jej na kolację. Danie powinno się konsumować bezpośrednio z naczynia, w którym zostało przygotowane. Ze względu na ciepły klimat Hiszpanii jada się ją na wolnym powietrzu - wszakże wiadomo, że tak potrawy smakują najlepiej. Nazwa potrawy wywodzi się z łaciny, od słowa patella, które oznacza metalowe naczynie, służące Rzymianom do ofiarowywania darów bogom. Jak większość najsmaczniejszych potraw świata, także paella początkowo spożywana była wyłącznie przez robotników, którzy jadali gotowany ryż podczas przerw w pracy. Do przygotowania dania potrzebny jest średnioziarnisty ryż, który lepiej chłonie aromat, niż długoziarnisty. Żółtawą barwę ryżu zapewnia szafran, czasami dopuszcza się użycie papryki - ze względu na wysoką cenę szafranu. Warzywa jakie w paelli możemy spotkać najczęściej, to przede wszystkim pomidory, groszek, fasola i papryka. Do przyrządzenia dania używa się także oliwę i wodę, a coraz częściej bulion mięsny lub rybny, czy odrobinę wina. To co jest charakterystyczne dla paelli, to fakt, że nie powinno się jej spożywać zaraz po zdjęciu z ognia, danie powinno ostygnąć do około 10 minut, w postaci letniej smakuje lepiej niż w gorącej.

Przykłady hiszpańskich dań obiadowych możesz znaleźć tutaj:

Gdy nadchodzi wieczór, na stołach rządzi tapas

Stół wypełniony tapas po brzegi

Tapas, to niezliczony zbiór przystawek, czy zakąsek zakochanych w jedzeniu Hiszpanów. Hiszpanie, podobnie jak Włosi adorują wino, początkowo zawartość kieliszka chroniła położona na nim kromka z dodatkiem plasterka popularnej hiszpańskiej szynki. W pewnej restauracji w Kadyksie, król Alfons XII, dostał kieliszek aperitifu nakrytego własnie ów szynką, królowi tak zasmakowała zakąska, że poprosił o powtórkę. Restaurator wprowadził zwyczaj podawania przystawek, a jego dochody poszybowały znacznie w górę. Wątpliwe, jednak, aby w tej historii tapas miały swoją genezę powstania. Zwyczaj ich podawania sięga znacznie wcześniej. Niektórzy uważają, że tradycja podawania tapas pochodzi z Andaluzji, tam nadal, tapas często podawane są za darmo, przy okazji zamawianego kieliszka alkoholu. Reasumując - dzisiaj już nikt nie rozstrzygnie, kto był prawowitym pomysłodawcom tapas. Jedno jest jednak pewne - cała Hiszpania i nie tylko jest mu dozgonnie za to wdzięczna. Tapas możemy podzielić na trzy główne grupy:

Cosas de picar

Najmniejsze rodzaje tapas, które można chwycić palcami. W tej grupie zaliczane są niewielkie kanapki, przyprawione oliwki, migdały, papryczki, czy pojedyncze krewetki i smażone małej wielkości rybki.

Pinchos

Pokaźniejsze tapas, które najczęściej składają się z nadzianych na patyczki klopsiki, owoce morza, kawałki wędlin, czy też drobne szaszłyki

Cazuelas

Są to miseczki z porcjami małych przystawek. Te dania są już bardziej złożone - sałatki i rozmaicie przyrządzone warzywa

Smażone kawałki ryby w cieście

Chorizo

Chorizo jest tradycyjną kiełbasą hiszpańską sporządzaną z wieprzowiny. Jest łatwo rozpoznawalna dzięki swojemu mocnemu i charakterystycznemu zapachowi. Istnieje wiele odmian chorizo, ich cechą wspólną jest zastosowanie do ich wyrobu słodkiej papryki wędzonej i suszonej pimienton, jako głównej przyprawy. Najbardziej znane gatunki chorizo to:
Sarta - chorizo dojrzewające, spożywane na surowo jako rodzaj wędliny,
Fresco - surowe, wymagające obróbki termicznej, składnik wielu tradycyjnych hiszpańskich potraw w odmianie łagodnej i pikantnej,
Iberico - suszone z wieprzowiny rasy iberico, częsty składnik tapas, produkt luksusowy,
Vela - grubo mielone, najbardziej popularne, jadane codziennie do kanapek;

Chorizo ma także wiele odmian latynoamerykańskich: argentyńska, karaibska, a także meksykańska. Tapas z wykorzystaniem kiełbasy chorizo jest niezwykle powszechne. Chorizo występuje w niezliczonej liczbie wersji - miękkiej, twardej i wysuszonej. Może być spożywane pokrojone w plasterki lub gotowane na wolnym ogniu w cydrze, czy innym trunku, a także upieczone, czy usmażone tak jak to jest przedstawione na zdjęciu powyżej w formie ptysia, czy na zdjęciu obok, już bardziej w formie obiadowej, podane z gotowaną fasolą. W każdej smakuje doskonale.

Kiełbasa chorizo z fasolą

Gambas, calamares i pulpo a la gallega

Krewetki w maśle czosnkowo-ziołowym

Klasyczne tapas są maleńkie, dlatego też owoce morza sprawdzają się w tej formie doskonale. Wyglądają pięknie i kolorowo, uwodzą smakiem i aromatem. To, co jest najlepsze w tapas, to fakt, że w tym samym czasie można degustować najróżniejsze odmiany przystawek. Ponadto, jak wiadomo przy takiej ilości dobrego jedzenia kwitną idealnie relacje międzyludzkie. W tym właśnie tkwi sama idea tapas - ma ono ożywiać życie towarzyskie. Bary serwujące tapas, odwiedza się tuż przed kolacją - bo ostatni posiłek powinien być spożywany z grupą przyjaciół. Każdy bar, czy restauracja ma swoje specjały jeśli chodzi o tapas - dlatego tez zwyczajowo się jada po dwa - trzy rodzaje tapas i udaje się do kolejnego lokalu w celu konsumpcyjnym. Ważne jest aby smakowite tapas, spożywać z równie dobrym winem lub piwem. Mianem gambas określa się większe krewetki. Te, najczęściej smaży się na oliwie lub maśle z dodatkiem czosnku i innych przypraw. Natomiast, pulpo a la gallega, jest określeniem dla ośmiornicy, która w formie smażonej w chrupkim cieście potrafi zauroczyć niemalże każde podniebienie. W cieście podaje się najróżniejsze owoce morza, np. kalmary (calamares) oraz ryby. Idealnie smakują skropione odrobiną soku z cytryny, przy akompaniamencie półwytrawnego lub wytrawnego wina. Tutaj należy wspomnieć o kolejnej roli tapas - mają on pobudzać pragnienie - to bowiem sprzyja zamawianiu kolejnych lampek wina. Co za tym idzie tapas mają najczęściej słony i pikantny smak.

Kalmary w cieście

Razor fish

Tapas z okładniczek

Ten rodzaj morskich małży jest nierzadko spotykanym rodzajem tapas serwowanym w wielu barach i restauracjach. Przez wielu smakoszy uważane są za najlepsze z małży. Razor Shell należy do rodziny Pharidae i spotykana jest przy piaszczystych plażach w Europie Północnej oraz Wschodniej Kanadzie - jest powszechna szczególnie na Wyspie Księcia Edwarda. Żyją w skupiskach i zagrzebują się płytko w piasku lub mule, do głębokości 40 metrów. Małże osiągają do 23 centymetrów długości i charakteryzuje się prostokątnym rynienkowatym i podłużnym kształtem łudząco przypominającym brzytwę - stąd też pochodzi jej nazwa. brzeg muszli jest ostry jak brzytwa. Ze względu na kształt muszli i ostre krawędzie nazywane są także brzytwami morskimi lub nożenkami. Okładniczka - tak brzmi jej oficjalna polska nazwa, ma kruchą skorupę z otwartymi końcami. Z jednej ze szczelin można zauważyć bardzo ruchliwą nogę małża, która potrafi się wysunąć do długości zbliżonej do muszli. Brązowo-złotawa muszla kryje w sobie mięso o kremowej barwie i słodkawym smaku. Wyróżnia się wyjątkowymi walorami odżywczymi, a także smakowymi. W Hiszpanii ryby noszą nazwę navajas - oczywiście, oznacza to nic innego jak brzytwę. Są dobrze znane i wykorzystywane w kuchni śródziemnomorskiej. Ich mięso jak przystało na małże jest lekko gumowate. Jada się je zarówno na surowo, jak i po ugotowaniu.

Kuchnia hiszpańska z pewnością jest niezwykle różnorodna. Każdy region przedstawia, zupełnie inny charakter smakowy. W XX wieku wiele cech tradycyjnych kuchni regionalnych przemieszało się i przeniknęło wzajemnie, jednak w dalszym ciągu olbrzymia większość potraw związana jest z tradycyjnym miejscem swojego pochodzenia. Na kuchnie poszczególnych regionów Hiszpanii wpływ miało bardzo wiele tradycji kulinarnych pochodzących spoza tego kraju. Arabowie, sprowadzili do Hiszpanii, tak bardzo popularny dziś ryż i szafran. Wiele deserów bakaliowych w kuchni hiszpańskiej zawdzięcza swoją obecność wpływom arabskim. Za sprawą Kolumba, do Hiszpanii z Meksyku trafiły ziemniaki oraz papryka - czyli, to bez czego współczesna kuchnia hiszpańska nie istnieje. Nawet kuchnia angielska odcisnęła swoje piętno na kulinarnej Hiszpanii - za przykład można podać słynny gin wytwarzany na Balearach. A na koniec - kuchnia francuska, dzięki której Półwysep Iberyjski zawdzięcza wiele deserów na bazie kremu i ciasta.

Hiszpanię kulinarnie zwiedziła i sfotografowała M-onyka, autorka irlandzkich deserów na blogu. Miejmy nadzieję, że niedługo także i hiszpańskich! A poniżej, kilka zdjęć z hiszpańskiego bazaru, pełnego rozkoszy dla podniebienia: